Անկյուններ(geogebra)

Այգու տարածքը ի սկզբանե եղել է Երանում գտնվող ստորգետնյա աղբյուրներով հարուստ տարածք։ Գետնի տակից բխող առատ ջուրը ծառերի տակ կուտակվելով լճանում և ճահճային տարածքի էր վերածվում։ 1879 թվականին Երևանի նորանշանակ գլխավոր բժիշկ Լևոն Տիգրանյանն այգու վիճակը մալարիայի համաճարակի հիմական պատճառը համարելով՝ իշխանության ուշադրությունը հրավիրել է այգու և շրջակա տարածքների բարձիթողի վիճակի, այգին լճացած ջրերից մաքրելու անհրաժեշտության վրա^[2]։

Ձևավորումն ու բարեկարգումը տևել է 19-րդ դարի 60-ականներից մինչև Առաջին համաշխարհային պատերազմին նախորդած տարիները։ 1895 թվականի հուլիսի 1-ին 12 տարի ժամկետով կապալով տրվել է Լևոն Բագլնչյանին, ով պարտավորվել է 3 տարում ավարտել այգու վերակառուցումը, սակայն թերացել է։ Այգին ձևավորվել և գեղեցկացել է միայն Իսահակ Մելիք-Աղամալյանի քաղաքագլուխ դառնալուց հետո։ Այգու բարեկարգման աշխատանքները շարունակվել են նաև Հովհաննես Մելիք-Աղամալյանի քաղաքագլուխ եղած տարիներին։ Նրա անմիջական ծախսերով այգու համար ծառեր բերվեցին Ռուսաստանից և Լեհաստանից։ Նոր ծառուղիներ բացվեցին, անցուղիները ծածկվեցին կարմիր փշրանքով։ Այգին կառուցվեց եվրոպական ձևով, և դա էր, երևի, պատճառը, որ կոչվեց «Անգլիական այգի»։ Ոմանք պնդում էին, թե այն այդպես է կոչվել այգին բարեկարգող օտարերկրացիների պատճառով, իսկ ուրիշներն ասում էին, որ վերևից նայելիս այգին նման է անգլիական դրոշին։ Վերակառուցման պատճառով 10 տարի փակ է եղել։ Բացվել է 1910 թվականի հոկտեմբերի 3-ին։

Լինում է չի լինում մի գույնավոր տերև։ Այդ տերևի գույները կարմիր,դեղին և կանաչ են։ ոչ մի տերև նրա նման գունավոր չէր։ Նա աշխարհի ամենա գեղեցիկ տերևն էր։Մի օր մի տերև նրան հարցրեց․

— Դու ո՞նց ես գունավոր դարձել․ ասաց տերևը

— որովհետև ես բոլոր եղանակները սիրում եմ ամառը, աշունը և գարունը․

—բա ձմեռը դու չէ՞ս սիրում․ ասաց մի ուրիշ տերև։

—Եթե ես սիրեմ կչորանամ և ել գունավոր չեմ լինի․ասաց գունավոր տերևը։

Մի օր նա հիվանդացավ ու դարձավ դեղին։ ոչ մի տերև նրան չճանաչեց, նա տեսավ եր բոլոր տերևները դեղին և չորացած էին։ խեղճ տերևը չէր հասկանում ինչ է կատարվում, հանկարծ նրան քամին քշեց տարավ։ նա հասկացավ որ ձմեռ է եկել։

Ինձ դուր է եկել այս տեսանյութը որովհետև նրանք ընտանիքով են անում և սխալ չեն ասում կոմիտասի մասին։

Урок 1

Из учебника стр. 46 — 47

Я услышал, как мама сказала кому-то в коридоре:
– Тайное всегда становится явным.
И когда она вошла в комнату, я спросил:
– Что это значит, мама: „Тайное становится явным?”
– А это значит, что если кто-то поступает нечестно, всё равно про это узнают, и будет ему стыдно, и он будет наказан, – сказала мама. – Понял? Ложись спать! Я почистил зубы, лёг спать, но не спал, а всё время думал, как же так получается. И я долго не спал, а когда проснулся, было утро, папа был уже на работе, и мы с мамой были одни. Я опять почистил зубы и стал завтракать. Мама принесла тарелку манной каши.
– Ешь! – сказала мама. – Безо всяких разговоров!
Я сказал:
– Видеть не могу манной каши!
Но мама закричала:
– Посмотри, на кого ты стал похож! Совсем худой! Ешь. Ты должен
поправиться.
Я сказал:
– Не могу.
Тогда мама села со мной рядом, обняла меня за плечи и ласково спросила:
– Хочешь пойдём с тобой в Кремль?
Ну ещё бы… Я не знаю ничего красивее Кремля. Там так много интересного. Поэтому я быстро ответил маме:
– Конечно, хочу в Кремль! Даже очень!
Тогда мама улыбнулась.
– Ну вот, съешь всю кашу, и пойдём. А я посуду вымою. И мама ушла на кухню. А я остался один с кашей. Попробовал – ну, невозможно есть! Тогда я подумал, что, может быть, сахару не хватает. Посыпал песку, – попробовал…Ещё хуже стало. Тогда я взял и налил в кашу воды. Но всё равно было невкусно. И тут я вспомнил, что у нас есть горчица. Я взял и вылил в кашу всю баночку, а когда немного попробовал, у меня сразу глаза на лоб полезли и остановилось дыхание. И я, наверное, потерял сознание, потому что взял
тарелку, быстро подбежал к окну и вылил кашу на улицу. Потом вернулся и сел за стол.
В это время вошла мама. Она посмотрела на тарелку и обрадовалась.
– Ну, что за Дениска! Молодец! Всю кашу съел. Ну, вставай, одевайся, идём на прогулку в Кремль! – И она меня поцеловала.

потерять сознание – կորցնել գիտակցությունը
глаза на лоб полезли – աչքերը ճակատը թռան
остановилось дыхание – շունչը կտրվեց

Найдите в тексте антонимы данных слов.
Вышла, вставай, заснул, вечер, толстый, похудеть, вкусно.

Вошла, ложись, проснулся, утро, худой, потолстел, невкусно
Найдите лишнее слово.
1. тарелка, ложка, блюдо, каша 3. соль, перец, горчица, торт

2. суп, шляпа, котлеты, сосиски 4. концерт, завтрак, обед, ужин

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Как мама объяснила выражение „тайное становится явным”?

Мама объяснила так, что если кто-то поступает нечестно, всё равно про это узнают, и будет ему стыдно, и он будет наказан

2. Что надо было съесть Денису на завтрак?

Денису надо была съест кашу

3. Как мама уговаривала Дениса съесть кашу?

мама говорила — хочешь пойдём с тобой в Кремль?

4. Как Денис пытался съесть кашу? Что он в неё добавил?

Денис подумал, что, может быть, сахару не хватает. Посыпал песку, – попробовал…Ещё хуже стало. Тогда он взял и налил в кашу воды. Но всё равно было невкусно. И тут он вспомнил, что у них есть горчица. Денис взял и вылил в кашу всю баночку, а когда немного попробовал, у него сразу глаза на лоб полезли и остановилось дыхание. И он, наверное, потерял сознание, потому что взял
тарелку, быстро подбежал к окну и вылил кашу на улицу.

5. Что сказала мама, когда вошла в комнату?

мама поцеловала и похвалила Дениса

Ответьте на вопросы.
1. Правильно ли поступил Дениска?

Денис поступил неправильно.

2. Что бы вы сделали на его месте?

Я бы сразу съел кашу.

3. Из чего обычно состоит ваш завтрак?

мой завтрак состоит из хлеба, сыра, масла и джема.

4. Чем, по вашему мнению, закончится эта история

Мама узнает всю правду.
Согласны вы с тем, что..
1. Дениска любил манную кашу.

нет, я не согласен.

2. Мама обещала повести Дениску в
Кремль.

Мама выполнила своё обещание.

3. Дениска съел всю кашу.

Денис не съел кашу 4. Папа завтракал вместе с Дениской.

Нет, папа не завтракал с Дениской.

В русском языке все имена существительные (գոյական անուն), обозначающие
Людей и животных, отвечают на вопрос кто?
Кто это? – мальчик, мама, птица, собака.
Остальные существительные отвечают на вопрос что?
Что это? – книга, письмо, цветок, музыка, осень.
Запишите слова в два столбика по образцу.
Образец: Что это? Кто это? книга мальчик
Солнце, курица, город, девочка, бабушка, волк, карандаш, упражнение, дом, улица, квартира, слово, берёза.
Кто из вас, ребята, сможет назвать больше слов, которые отвечают на вопросы кто это? и что это?

Кто это ?

мальчик, курица, девочка, бабушка, волк

Что это ?

город, карандаш, солнце, книга, упражнение, дом, улица, квартира, слово, берёза

Домашнее задание:

Текст «Тайное становится явным» читать, рассказывать

• Թանգարանը հիմնադրվել է Հայաստանի Առաջին Հանրապետության պառլամենտի օրենքով (N 439, 09.09.1919թ.): Կոչվել է Ազգագրական-մարդաբանական թանգարան-գրադարան: Առաջին տնօրենն էր Երվանդ Լալայանը:
• Բացվել է այցելուների համար 1921թ. օգոստոսի 20-ին
• կրել է անվանափոխություններ. Հայաստանի պետական կենտրոնական (1922թ.), Կուլտուր-պատմական (1931թ.), Պատմական (1935թ.), Հայաստանի պատմության պետական թանգարան (1962թ.) և Հայաստանի պատմության  թանգարան (2003թ.)
• կազմավորվել է Կովկասի Հայոց ազգագրական ընկերության, Նոր Նախիջևանի Հայկական հնությունների թանգարանների, Անիի Հնադարանի, Վաղարշապատի Մատենադարանի հավաքածուների հիման վրա (15.289 առարկա)
• 1935 թվականին ՀԿԿ Կենտկոմի հրամանով մայր թանգարանի հավաքածուների հիման վրա ստեղծվեցին ինքնուրույն թանգարաններ.
• 1. գեղարվեստական բաժնի հիման վրա (ղեկավար Ռ. Դրամբյան) կազմակերպվեց ՀՍԽՀ Կերպարվեստի թանգարանը (այժմյան` Ազգային Պատկերասրահը), – հանձնվեց 1660 առարկա
• 2. գրական բաժնի հիման վրա ձևավորվեց ՀՍԽՀ Գրական թանգարանը  (այժմյան` Չարենցի անվ. գրականության և արվեստի թանգարանը), – հանձնվեց 301 առարկա և 1298 ձեռագիր:
• 1978թ. ստեղծված Ազգագրության պետական թանգարանին հանձնվեց 1478 առարկա և 584 լուսանկար:
• ֆինանսավորվում է 100% պետության կողմից, որը հավաքածուների և շենքի սեփականատերն է
• պահպանում է շուրջ 400 000 առարկայից բաղկացած ազգային հավաքածու հետևյալ բաժիններով. հնագիտություն (հիմնական հավաքածուի 35%,) ազգագրություն (8%), դրամագիտություն (45%), վավերագրեր (12%)

քարե դար

Երկրագնդի մեծ մասում, այդ թվում նաև Հայկական լեռնաշխարհում, Հին Քարի դարի կլիմայական պայմանները, բուսական և կենդանական աշխարհը խիստ տարբերվել են մարդկականից։ Մարդիկ օգտագործել են միայն քարե (օբսիդիան, կայծքար և այլն) գործիքներ, զբաղվել որսորդությամբ ու հավաքչությամբ, ձկնորսությունը եղել է սաղմնային վիճակում, իսկ երկրագործությունը, անասնապահությունն ու խեցեգործությունը հայտնի չեն եղել։ Հին Քարի դարի սկիզբը (ավելի քան 2 միլիոն տարի առաջ) համընկնում է երկրի վրա կապկանման մարդկանց երևան գալուն, վերջը՝ միջին Քարի դարին (մոտ 10-12 հզ տարի առաջ)։

Առաջադրանքներ՝

Բառարանի օգնությամբ բացատրիր անծանոթ բառերը:

Հևիհեև-հևալով, շնչասպառ

Խճողում-լցոնում

Պատմությունը բաժանիր հատվածների և վերնագրիր:

Մայրիկի սերը տղայի սրտում

Ես մի փոքրիկ սիրտ ունեմ: Շատ փոքրիկ, շա՜տ-շա՜տ փոքրիկ:
— Մարդու սիրտը չպետք է դատարկ մնա, – ասում է տատիկը, – եթե դատարկ մնա, դատարկ ծաղկամանի նման տգեղ կլինի և մարդուն ցավ կպատճառի:

Ահա, հենց այդ պատճառով էլ երկար ժամանակ է՝ մտածում եմ՝ այս փոքրիկ սիրտը ո՞ւմ նվիրեմ: Այսինքն՝ ո՞ւմ պետք է սրտիս մեջ տեղավորեմ, որ բոլորից լավը լինի: Ճիշտն ասած՝ ախր, չգիտեմ՝ ինչպես ասեմ…Սիրտս ուզում է՝ այս ամբողջ-ամբողջ, փոքրիկ-փոքրիկ սիրտս՝ մի փոքրիկ, սիրուն տնակի պես, մի այնպիսի մեկին նվիրեմ, որին շա՜տ-շա՜տ եմ սիրում…կամ…չգիտեմ…մեկին, որ շատ լավն է: Մեկին, որ իսկապես արժանի է իմ շատ փոքրիկ եւ մաքուր սրտի մեջ տնակ ունենալու: Ճիշտ եմ ասում, չէ՞։
— Սիրտը հյուրանոց չէ, որ մարդիկ գան, մի երկու-երեք ժամ կամ մի երկու-երեք օր այնտեղ մնան ու հետո գնան, – ասում է հայրիկը, – սիրտը ճնճղուկի բույն չէ, որ գարնանը շինվի, իսկ աշնանը քամին այն իր հետ քշի ու տանի…
ճիշտն ասած՝ չգիտեմ՝ ինչ է սիրտը, բայց գիտեմ, որ տեղ է շա՜տ-շա՜տ լավ մարդկանց եւ մշտապես…
Դե…Երկար մտածելուց հետո վճռեցի՝ սիրտս նվիրեմ մայրիկիս, ամբողջ սիրտս, ամբողջը նվիրեմ մայրիկիս եւ կատարեցի այդ բանը…

 

Եթե վատ մարդիկ լավը դառնան

Դուք ինքներդ տեսնում եք՝ հիմա միայն մի շա՜տ-շա՜տ փոքրիկ անկյուն է դատարկ մնացել սրտիս մեջ: Գիտեք՝ այդ տեղը ում համար եմ թողել, այո, ճիշտ է, բոլոր վատ մարդկանց, միայն՝ մի պայմանով, որ հրաժարվեն վատ լինելուց եւ վատ արարքներ կատարելուց. երեխաներին չնեղացնեն, ծովը չկեղտոտեն, կենդանիներին չսպանեն եւ ոչ մեկի նկատմամբ բռնություն չգործադրեն…
Վատ մարդիկ էլ, եթե լավանան, իրավունք ունեն, չէ՞, իմ սրտի մեջ մի փոքրիկ տնակ ունենալու. ..չէ՞։
Կարծում եմ՝ եթե վատ մարդիկ բարիանան ու գան, դարձյալ իմ սրտի մեջ մի փոքրիկ տեղ կմնա…գուցե անտառների համար, սարերի, ձկների, եղնիկների, փղերի…եւ շատ ուրիշ բաների համար…
Իսկապես, զարմանալի է, հայտնի չէ՝ սա սի՞րտ է, թե՞ ծով: Այսքան փոքրիկ սիրտն, ախր, ինչպե՞ս է, որ երբեք չի լցվում:
Դե լավ, դա ինձ չի վերաբերում:
Երբ մեծանամ, գուցե հասկանամ, թե ինչու է այդպես, սակայն հիմա, մինչեւ այն պահը, երբ դեռ սրտիս մեջ տեղ կա, պետք է այդ տեղը նվիրեմ լավ ու բարի մարդկանց։
Սիրտը հենց դրա համար է, ճիշտ չէ՞։

Ինքդ կազմիր հարցեր և առաջադրանքներ ստեղծագործության վերաբերյալ:

Քո կարծիքով Նադեր Էբրահիմին ո՞ւմ է իրականում իր փոքրիկ սրտի մեջ տեղավորել։

Ո՞վ չտեղավորվեց հեղինակի փոքրիկ սրտի մեջ։

Քո կարծիքով ինչո՞ւ հեղինակ հոր հորեղբայրը չտեղավորվեց սրտի մեջ։

Ի՞նչ է սովորեցնում այս պատմվածքը:

Պատմվածքը սովորեցնում է, որ ամեն մի մարդ պետք է իր սրտում ունենա շատ բարի և հավատարիմ մարդկանց։

Դու ինչի՞ ես նմանեցնում դատարկ սիրտը:

Ես դատարկ սիրտը նմանեցնում եմ լացին։

Ո՞վ չէր տեղավորվում տղայի սրտում և ինչո՞ւ:

Տղայի սրտում չէր տեղավորվում իր հոր հորեղբայրը, որովհետև կարծում եմ այդ մարդը հարուստ էր և չար։ Այդ իսկ պատճառով նա չէր ուզում ասել նրա չարության մասին և փորձեց դա բացատրել ուրիշ ձևով։

Ի՞նչ ես հասկանում «սիրտը նվիրել» ասելով:

Սիրտը նվիրել ասելով հասկանում եմ ինչ-որ մեկին սիրել, ինչ-որ մեկի հանդեպ զգացմունք արտահայտել։

Դու ո՞ւմ կնվիրեիր քո սիրտը և ինչո՞ւ:

Անկեղծ ասած իմ սիտը անսահման է և ես չեմ կարող ասել, թե ում կտեղավորեի, բայց ամենառաջինը ես իմ սիրտը նվիրել եմ իմ ընտանիքին, իսկ հետո իմ հայրենիքին, ընկերներին, ընկերուհիներին, ուսուցիչներին և բոլոր այն մարդկանց ովքեր զգացմունք ունեն։

Քեզ դո՞ւր եկավ այս պատմությունը, ինչո՞ւ:

Այո՛, ինձ շա՜տ, շա՜տ դուր եկավ այս պատմվածքը։

Ստեղծագործական աշխատանք` գրել շարադրություն «Իմ սիրտը» վերնագրով, աշխատանքը տեղադրել բլոգում, ձևավորել համապատասխան նկարով:

Իմ սիրտը իմ մայրիկն է, հայրիկը, տատիկը, պապիկը, եղբայրը և քույրիկս։